Eeuwenoud medicijn colchicine werkzaam bij artrose

herfsttijlroos

Door [Kyra Leopold]

Huidige medicatie voor artrose bestaat eigenlijk alleen uit pijnmedicatie. Onderzoek van het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek laat nu zien dat colchicine, een eeuwenoud middel tegen jicht, waarschijnlijk effectief is tegen artrose.

Het eeuwenoude middel waar de onderzoekers naar hebben gekeken is colchicine. Colchicine wordt uit een krokusachtige bloem getrokken. Dit werd voor het eerst gedaan in 1820 door Franse scheikundigen PS. Pelletier en J. Caventon.

Jicht

Colchicine wordt vooral gebruikt bij de aandoening jicht. Jicht is een pijnlijke reumatische ontsteking gekenmerkt door gekristalliseerd urinezuur in een gewricht. De werking van dit medicijn bij jicht berust op het remmen van de chemotaxis (aantrekking) van neutrofielen (een type witte bloedcel). Hierdoor kan de ontsteking die de klachten van jicht veroorzaakt zich niet ontwikkelen.

Hartmedicatie

Cardioloog Arend Mosterd, verbonden aan het Meander Medisch Centrum, heeft ontdekt dat de stof colchicine tot een reductie van dertig procent bij hartproblemen kan leiden. Ook hoogleraar Cardiologie Jan Hein Cornel van het Radboudumc kwam op het idee dat dit middel misschien wel zou kunnen werken tegen hart- en vaatziekten. Cornel legt uit: ‘Ook daar speelt ontsteking een belangrijke rol. En we hadden gelijk: in ons onderzoek bij ruim 5000 hart- en vaatpatiënten verminderde colchicine de kans op een hartinfarct, dotterbehandeling, bypass of beroerte met dertig procent.’

Artrose

Bij Reumatoloog Calin Popa, werkzaam bij de Sint Maartenskliniek, ging ook een belletje rinkelen. Samen met cardioloog Cornel maakte zij een onderzoeksplan. Ze wilden achterhalen hoeveel van de cardiologie patiënten die colchicine kregen, ook een nieuwe heup of knie kregen. Michelle Heijman, junior onderzoeker bij de Sint Maartenskliniek voerde dit onderzoek uit. Heijman verteld ‘Het middel lijkt inderdaad te werken tegen artrose. Het aantal patiënten met een knie- of heupvervangingen bij de colchicine gebruikers ruim dertig procent lager dan in de niet gebruikende groep.’

Toekomstperspectief

Patiënten met artrose kunnen nog niet behandeld worden met colchicine. Het onderzoek maakt namelijk gebruik van gegevens van een studie naar hart- en vaatpatiënten. Er moet dus nog een onderzoek worden opgezet die specifiek gericht is op artrose en colchicine. Wel zijn de onderzoekers aan Radboudumc enthousiast. Heijman: ‘Omdat colchicine zo’n oud medicijn is, weten we dat het veilig is. Een behandeling is makkelijk; eenmaal daags een tabletje, door de huisarts voorgeschreven.’ Ook reumatoloog Popa ziet een toekomst voor artrose behandelingen: ‘Colchicine kost maar een paar tientjes per jaar. Omdat artrose zoveel voorkomt, kan de kostenbesparing enorm zijn’.

Bron: [ Heijman, M. W., Fiolet, A. T., Mosterd, A., Tijssen, J. G., Van Den Bemt, B. J. F., Schut, A., Eikelboom, J. W., Thompson, P. L., Van Den Ende, C., Nidorf, S. M., Popa, C. D., & Cornel, J. H. (2023). Association of Low-Dose Colchicine With Incidence of Knee and Hip Replacements. Annals of Internal Medicine. https://doi.org/10.7326/m23-0289 ]

Foto: Colchicum autumnale clump, eigen werk, door Réginald Hulhoven (meneerke Bloem)